Czat z Ministrem Finansów, profesorem Grzegorzem W. Kołodko, 30 kwietnia 2003


Publikacje
Książki
Eseje
Working Papers
Artykuły
Wywiady
CV
Kontakt

     

 

Moderator: Witamy Państwa na czacie z Wicepremierem prof. Grzegorzem W. Kołodko. Zapraszamy do zadawania pytań.

 

mis: Panie Premierze, konsultując PNFR spotkał się Pan z wieloma związkami zawodowymi i innymi organizacjami. Kto go już poparł?
prof_Grzegorz_Kolodko: Wszyscy, chociaż nie we wszystkim...
prof_Grzegorz_Kolodko: Dzisiaj np. wyraźne poparcie sformułowali zarówno przedstawiciele stowarzyszeń reprezentujących interesy osób mniej sprawnych, a także Parlament Studentów RP. Program popierają tkaże niektóre z partii opozycyjnych, co - mam nadzieję - dobrze rokuje w kwestii jego przeprowadzenia przez Parlament.

 

Lekre: Dlaczego niemożliwe wczoraj obniżenie podatków, dziś stało się możliwe? Co się zmnieniło, że CIT może być 19-proc., a dla najuboższych PIT 17 proc.?
prof_Grzegorz_Kolodko: Pierwotna wersja Programu dopuszczała możliwość obniżenia CIT przez samorządy terytorialne do 20%. Teraz proponuję, aby odejsć od pomysłu przekazania części władztwa podatkowego samorządom, a ogólnie obniżyć podatek od przedsiębiorców do 19%. różnica zatem między proopozycjami wcześniejszymi a obecnymi dotyczy 1 punktu proc. , co wychodzi naprzeciw postulatom środowiska przedsiębiorców...
prof_Grzegorz_Kolodko: Oczywiście, z tego tytułu będą nieco niższe wpływy podatkowe, ale - miejmy nadzieję - wyrówna się to w dłuższej perspektywie. Co zaś do podatku od dochodów osobistych, to przecież zawsze sugerowałem ich obniżenie, przy czym skala i zakres ewentualnego obniżenia był i nadal jest łączony z zakresem likwidacji ulg i zwolnień. Chcąc jpoprawić sytuację ludności o najniższych dochodach, zamierzam zaproponować Rządowi rozważenie możliwości wprowadzenia dodatkowego dolnego progu podatkowego w roku przyszłym na ...
prof_Grzegorz_Kolodko: ... poziomie 17%. I znowu oczywiście będzie to miało implikacje dla dochodów budżetu. Ale w ten sposób widzicie Państwo, że PNFR ma na uwadze nie tylko - a nawet nie przede wszysktim - krótkookresowe potrzeby budżetowe - ale zwłaszcza ma sprzyjać formowaniu się kapitału i rozkręcaniu koniunktury gospdarczej...

 

torres: Które ulgi w PIT zostaną?
prof_Grzegorz_Kolodko: Jeśli wspólne opodaktowaknie się małżonków i osób samotnie wychowujących dzieci to ulgi, to pozostaną. Co do pozostałych wszystkie powinny być wyeliminowane i jeśli tak się stanie, to wtedy dopiero trzeba będzie odpowiedzieć na pytanie, czy potrzebne są w naszym systemie jakieś ulgi...
prof_Grzegorz_Kolodko: Mają one sens wtedy i tylko wtedy, gdy motywują do podejmowania działań, które bez tych ulg nie byłyby podjęte, a na których nam zależy ze względów ekonomicznych bądź społecznych.. W szczególności rozważyć warto zasadność stosowania pewnych bodźców tego typu w odniesieniu do kapitału ludzkiego.

 

maskott: A coz ulgą na kształcenie w szkole wyzszej?
prof_Grzegorz_Kolodko: No właśnie. Strzał w dziesiątkę! Taka ulga może mieć sens, ale zgodnie z wyżej wspomnianą zasadą. Tzn. że należy ją ewentualnie zastosować wtedy i tylko wtedy, gdy z tego tytułu ktoś podejmuje studia i za nie płaci, a bez tej ulgi nie byłoby go na to stać. Jeśli zaś kogoś stać na finansowanie studiów bez względu na to czy ulga jest czy nie ma, to nie należy w tych przypadkach uciekać się do tego instrumentu.

 

Kama: Czy nie wydaje się Panu błędne nazywanie rezerwy rewaluacyjnerj zyskiem wirtualnym?
prof_Grzegorz_Kolodko: Oczywiście, że tak. My nigdy tak tego nie określaliśmy, a czynią to ci, którzy chcą utrudnić czy wręcz uniemożliwić sięgnięcie do tej częśći zasobów finansowych Państwa polskiego. Sami zresztą używając tego pseudoargumentu wystawiają się na krytykę, czyż bowiem uważacie Państwo, że z taką zawziętością broniono by jakoby nie istniejących zasobów finansowych? One istnieją i zaręczam, że będą wykorzystane w interesie społecznym, zgodnie z logiką makroekonomiczną i w ramach obowiązujących regulacji prawnych.

 

Maruda: Czy zespół ekspertów MF i NBP wypracował już jakieś ustalenia dotyczące rezerwy rewaluacyjnej?
prof_Grzegorz_Kolodko: Trwają prace nad tym i konsekwentnie zgłaszamy propozycje takich rozwiązań, aby sięgnięcie do części tej rezerwy nie spowodowało żadnej dodatkowej presji inflacyjnej, ani też nie osłabiło pozycji finansowej centralnego banku Państwa, gdyż pozycja ta także jest brana przez nas pod uwagę w Programie Naprawy. Dlatego też dobrze by było aby część tej rezerwy wykorzystana została również na dokapitalizowanie NBP.

 

JMaynard: Panie Ministrze dlaczego chce pan zlikwidować wszystkie ulgi budowlane, chociaż jak powszechnie wiadomo polskie budownictwo od kilku lat kuleje (prezes GUS ogłosił spadek wartości produkcji w budownictwie w I kwartale 2003 o 23%)
prof_Grzegorz_Kolodko: No właśnie, są ulgi i kuleje? Jest zła koniunktura w budownictwie mieszkaniowym, ponieważ niepotrzebne i szkodliwe nadmiern schłodzenie koniunktury gospodarcze, w szczególności zaszkodziło budownictwu, a także z tej przyczyny, iż prohibicijnie wysoko oprocentowane są kredkyty budowlane. Wyobraźcie sobie Państwo jak jakościowo odmienna - lepsza - byłaby sytuacja, gdyby stopy procentowe NBP zostały zredukowane do poziomu postulowanegojprzez Polską Radę Przedsiębiorczości, równego mniej więcej obecnej stopie..
prof_Grzegorz_Kolodko: ...inflacji. To jest główny hamulec budownictwa mieszkaniowego. Co zaś tyczy się likwidacji ulg, to dodatkowe dochody z tego tytułu zasilą kasy samorządów, które z kolei będą mogły pieniądze te pomnożyć łącząc je z funduszami strukturalnymi płynącymi z UE. To natomiast rozkręci jeszcze bardziej koniunkturę gospodarczą, również w odniesieniu do budownkctwa infrastrukturalnego...
prof_Grzegorz_Kolodko: Koniec końców wprowadzając Program Naprawy Finansów Publicznych - w tym jego część fiskalną - w Polsce będzie budowało się dużo więcej, w tym także domów i mieszkań.

 

Kama: Czy reforma finansów uzdrowi system przyznawania rent i emerytur?
prof_Grzegorz_Kolodko: W jakimś stopniu powinna temu sprzyjać. Zwłaszcza chodzi o bardziej rygorystyczne, w oparciu o jasne kryteria przyznawanie rent inwalidzkich, a także zracjonalizowanie zasad przechodzenia na ewentualne wcześniejsze emerytury. Ważne jest także rozważenie potrzeby wydłużenia wieku emerytalnego kobiet. Co ciekawe - a pytaliście Państwo na początku o przebieg konsultacji społecznych - sugerują to także sami emeryci i renciści. Jużk podjąłem działania - a Rada Ministrów powinna zająć się tym na najbliższym...
prof_Grzegorz_Kolodko: ...posiedzeniu - zmierzajace do przesunięcia KRUS-u z nadzoru Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi do ministra właściwego dla zabezpieczenia społecznego, czyli Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki SPołecznej. Jego zadaniem będzie zracjonalizowanie systemu rent rolniczych i zdyscyplinowanie polityki w tym zakresie.

 

karpik: dzien dobry, czy idzie Pan na pochod 1 maja?
prof_Grzegorz_Kolodko: Niestety, cały dzień będę w podróży; startuję o 6.50 a ląduję o 23.00 czasu miejscowego i po przesiadce nazajutrz lecę dalej - do Taszkientu, gdzie przepracuję ten długi "weekend"... Odbywa się tam bowiem doroczny szczyt Europejskiego Banku Odbudowy i Rozwoju, podczas którego - niezależnie od spraw wielostronnych, w tym prezentacji perspektyw rozwojowych Polski międzynarodowym inwestorom...
prof_Grzegorz_Kolodko: ... - mam wiele ważnych spotkań dwustronnych, m.in. z Premierem Uzbekistanu , kilkoma ministrami finansów i gospodarki oraz prezesami banków centralnych, a także z amerykańskim Podsekretarzem Skarbu.

 

Lekre: Czwarta stawka podatkowa w wys. 17 proc. to fragment I wariantu z "Programu ...". czy to oznacza, że został on wybrany, ale wdrożenie przyspieszone o rok?
prof_Grzegorz_Kolodko: Są to wciąż propozycje, które wynikają z dotychczasowej fazy konsultacji i negocjacji z partnerami społecznymi i zainteresowanymi środowiskami. Ta propozycja - jak i każda inna zawarta w PNFR - musi być postrzegana w szerokim kontekście. Może ona być przyjęta przez Rząd, a potem Parlament, jeśli będą przyjęte w zasadzie wszystkie inne propozycje zapisane w tym Programie. Finanse publiczne bowiem mają fundamentalne znaczenie w społecznej gospodarce rynkowej także z punktu widzenia kształtowania długofalowych
prof_Grzegorz_Kolodko: tendencji rozwojowych. Rozumiem, że przekazując różne "newsy" media, a także co naturalne, zaintaeresowanie różnych grup społecznych i jendostek, koncentruje się na tym czy innym skądinąd bardzo ważnym szczególe. Całość składa się ze szczegółów, ale szczegóły musza składać się na całość. Składamy więc...

 

mis: Kiedy poznamy pierwsze projekty ustaw związanych z Pańskim programem i ile ich będzie?
prof_Grzegorz_Kolodko: Kluczowych ustaw będzie kilka. A w sumie ma być ich ok. 100. Ale o różnej wadze. Samo zlikwidowanie wszystkich mechanizmów indeksacyjnych i waloryzacyjnych -przy, powtórzmy, zachowaniu waloryzacji rent i emerytur - wymaga znowelizowania aż ok. 60 ustaw! Co zaś do kluczowych ustaw, których przyjęcie przesądzi o przetoczeniu się masy krytycznej programu, to są to ustawy o dochodach samorządów terytorialnych, finasach publicznych i wszystkie ustawy podaktowe...
prof_Grzegorz_Kolodko: Skieruję je na Radę Ministrów natychmiast po rozpatrzeniu Programu przez Rząd, co przewidywane jest w dniu 13 maja. Tak więc posiedzenia Rządu 20 i 27 maja będą musiały być poswięcone rozpatrzeniu i przyjęciu projektów tych ustaw tak, aby natychmiast potem - jeszcze w maju - zostały one skierowane do Sejmu...
prof_Grzegorz_Kolodko: W oparciu o zaproponowane w tych ustawach regulacje zostaną przygotowane założenia do Ustawy Budżetowej na rok 2004, które będą przedmiotem prac Rządu 10 czerwca tak, aby mogły być one przekazane, co jest wymogiem ustawowym, partnerom społecznym z Komisji Trójstronnej do 15 czerwca...
prof_Grzegorz_Kolodko: W tym czasie trwać będą prace parlamentarne nad tymi i kolejnymi przedłożeniami rząowymi tak, aby projekt budżetu na przyszły rok Rząd mógł skierować do Sejmu w ustawowym terminie do 30 września. Możemy zatem z wszystkim jeszcze zdążyć. Ale pragnąć tego muszę nie tylko ja i Rząd in corpore, ale także Parlament. I na to liczymy, bo nie jest to Program ani partyjny, ani rządowy, ale państwowy i narodowy.

 

Lucy: Jaką kuchnie Pan preferuje?
Lucy: Jaki jest Pana ulubiony zapach?
prof_Grzegorz_Kolodko: Wegetariańską, a w tym świecie hinduską, a tam pikantną. Zapach? Tuscany...

 

luzak: Panie Ministrze podobno zrewidował Pan w dół swoje prognozy wzrostu gospodarczego. o Ile zwiększy sie PKB w tym kwartale i w całym 2003 r. Dlaczego obniżył Pan prognozy?
prof_Grzegorz_Kolodko: W tym kwartale PKB wzrośnie o co najmniej 2,6%, ale może być więcej. A prognozy weryfikujemy, ponieważ wiemy już nieco więcej, co się dzieje w gospodarce. Dzieje się wiele dobrego, ale problemy też się piętrzą. Prognozuję, że produkcja przemysłowa w tym kwartale - II br. - zwiększa się o ok. 5,4%. I to jest "aż", choć wciąż za mało, aby dynamika PKB już teraz przekroczyła 3%. To stanie się dopiero w drugim półroczu. Pamiętajmy bowiem, że udział produkcji przemysłowej...
prof_Grzegorz_Kolodko: w PKB wynosi już zaledwie ok. 28%. Jesteśmy gospdarką tercjalną, opartą o sektor usług, którego udział w PKB oscyluje wokół 55%. A dlaczego spodziewamy się obecnie nieco mniejszego tempa wzrostu niż kilka miesięcy temu? Z dwu zasadniczych powodów: po pierwsze, nie tylko przedłuża się ale nawet pogłębia zła koniunktura u naszych głównych partnerów handlowych, zwłaszcza w Niemczech, a po drugie, kontunuowana jest szkodliwa, utrudniająca ekspansję przedsiębiorców, a tym samym szybszy wzrost gospodarczy ...
prof_Grzegorz_Kolodko: polityka pieniężna NBP. Gdyby była mniej restrykcyjna, to już wskaźnik wzrostu PKB znacznie przekraczałby 3%. Dodać trzeba, że ok. 0,8% wzrostu PKB to skutek rządowego programu restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw, z której skorzystało ponad 60.000 z nich. Niektóre analizy szacują, że w ten sposób uratowano ponad 200.000 miejsc pracy. Dlatego też już przy takiej dynamice PKB zaczęło spadać bezrobocie. Już jest fajrant i zakończył się kwiecień, drugi z kolei miesiąc, w którym szybciej przybywa nowych.
prof_Grzegorz_Kolodko: ...miejsc pracy niż ubywa starych. I ten pozytywny proces będzie teraz ulegał nasileniu. Do końca tego kwartału stopa bezrobocia obniży się o ok. 0,4 punktu procentowego, a to właśnie wskutek trwającego przyspieszenia.

 

Moderator: Szanowni Państwo, ostatnie trzy pytania.

 

Lekre: Rano znów zaapelował Pan o 300-pkt. redukcję stóp procentowych przez RPP. Jak Pan przekona banki komercyjne do obniżenia oprocentowania kredytów? Wszak dotąd nie robiły tego w skali podobnej jak NBP. I co Pan wreszcie powie oszczędzającym, oprocentowanie depozytów już jest bardzo niskie. Co będzie, gdy stopa ref. spadnie do 3 proc.?
prof_Grzegorz_Kolodko: Ja nie apeluję do NBP, nie przywykłem bowiem do wołania na puszczy. Powtórzyłem tylko - a wraz ze mną powtarzają to także inni , ostatnio także przedsiębiorcy polscy - że istnieje przestrzeń do redukcji stóp procentowych na taką mniej więcej skalę. Nie mam niestety złudzeń, że RPP wraz z Prezesem NBP tego nie uczynią, a to dlatego, że wyznają inną - błędną - doktrynę ekonomiczną i inne przyświecają im cele, bynajmniej nie służące przyspieszaniu tempa rozwoju społeczno-gospodarczego...
prof_Grzegorz_Kolodko: Co zaś do banków komercyjnych, to obniżają one oprocentowanie zarówno depozytów, jak i kredytów - choc tych drugich na relatywnie mniejszą skalę i z pewnym opóźnieniem w czasie. Oprocentowanie kredytów będzie spadać, bo wymusza to konkurencja między bankami, a sprzyjać temu powinna także redukcja deficdytu budżetowego w tym roku o 0,5% PKB, co pociąga za sobą relatywnie mniejszą skalę emisji papierów rządowych...
prof_Grzegorz_Kolodko: W odniesieniu natomiast do oprocentowania depozytów bankowych, to są one obecnie na niższym poziomie, ale także na niższym - rekordowo niskim - jest stopa inflalcji. Jak szacuję, w kończącym się dzisiaj miesiącu wskaźnik cen konsumpcyjnych (CPI) waha się między 0,3 - 0,4%. Jest to najniższa stopa inflacji w Europie...
prof_Grzegorz_Kolodko: Na tym też tle realne oprocentowanie depozytów bankowych wcale nie jest tak niskie i nie powinno zniechęcać do lokat bankowych, zwłaszcza tych spośród oszczędzających, którzy preferują tę formę nad innymi lokatami, a to na giełdzie, a to w obligacjach. Warto w Polsce oszczędzać.

 

kamyk: Dzień dobry, mam pytanie w sprawie przyszłości powiatów w Polsce, czy będą one zlikwidowane ? Co Pan wie na ten temat
prof_Grzegorz_Kolodko: W najbliższej przyszłości nie, chociaż osobiście nadal uważam, że usługi społeczne nie ucierpiałyby, gdyby tego ogniwa w podziale administracyjnym kraju nie było. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji - w ramach Programu Naprawy Finansów Rzeczypospolitej , a zwłaszcza jego wątku służącego wzmacnianiu samorządności zaproponuje pewne modyfikacje w tym zakresie. Będą one zmierzały w kierunku zmniejszenia ilości powiatów.

 

maskott: Czy "rozmiarami" PNFP jest podobny do Strategi dla Polski?
prof_Grzegorz_Kolodko: Sądzę, że tak, choć ma inny charakter, bo czasy są inne i wyzwania też. Ten Program - w odróżnieniu od "Strategii dla Polski" - stanowi bardziej zarazem fundament, jak i wyznacza ramy dla innych programów sektorowych, branżowych, regionalnych i innych cząstkowych przedsięwzięć. Tamten program był wszechstronny i kompletny. Ten zaś ukierunkowuje, organizuje, dyscyplinuje inne działania, które są konieczne, a które bez urzeczywistnienia Programu Naprawy Finansów RP nie mogą się powieść. Program Naprawy...
prof_Grzegorz_Kolodko: Finansów RP jest zatem nadrzędny w stosunku do innych działań programowych Rządu. Będzie podjęty i kontynuowany nie tylko przez ten Rząd. Nawet jeśli przyszłe rządy nie zechcą posługiwać się tą nazwą, to będą psługiwać się tą metodą. Dobra bowiem to metoda, bo dobrze służy Rzeczypospolitej.
prof_Grzegorz_Kolodko: Dziękuję za czat i życzę Państwu sportowego i kulturalnego wypoczynku. Jak najmniej telewizji, żadnych gazet i dużo ruchu!