 |
| Aktualności | O nas | Konferencje | Seminaria | Publikacje | "Tygryski" | Kontakt | Linki | Mapa serwisu |
|
|
| GWK
Aktualności Publikacje CV Galeria zdjęć Rodzina Nauka Polityka Podróże Natura Kultura Sport Wykład 2023 Kontakt English version  |
Kraków, Filharmonia Krakowska im. Karola Szymanowskiego. Największa z piszczałek organów – principal 16' wielkie C, manual główny (HAUPTWERK) – została nazwana "Grzegorz" jako wyraz podziękowania środowiska polskich muzyków za wspieranie narodowej kultury.
Fot. Jarosław Deluga-Góra
Papua. Na wysepce Asei na jeziorze Danau.
Leżąca u wybrzeży Morza Śródziemnego w Algierii Tipasa to starożytna punicka placówka handlowa podbita przez Rzym i przekształcona w strategiczną bazę królestw Mauretanii. UNESCO Cultural World Heritage Site https://whc.unesco.org/en/list/193
Swym unikatowym pięknem hinduistyczna świątynia Pura Tama Ayun na wyspie Bali w Indonezji zyskała status UNESCO Cultural World Heritage Site.  Pod pręgierzem z początków XVI wieku. Cidade Velha, Historic Centre of Ribeira Grande, UNESCO Cultural World Heritage Site (https://whc.unesco.org/en/list/1310) na wyspie Santiago, Cabo Verde  Jerozolima. Przy Ścianie Płaczu
Dominikana, kolonialne Santo Domingo, UNESCO Cultural World Heritage Site (https://whc.unesco.org/en/list/526)
Fontanny przed carskim pałacem w Peterhofie (http://whc.unesco.org/en/list/540) w pełnej krasie
Alcázar. Ogród pałacu muzułmańskiego gubernatora Sewilli, X wiek.
Somapura Mahavira, czyli Wielki Monastyr, był znanym centrum
kulturowym aż do XII wieku. Buddyjskie ruiny Vihara w Paharpur w
Bangladesz mają zasłużony swą wspaniałością i unikatowością status
World Cultural Heritage Site (http://whc.unesco.org/en/list/322). 
Drewniana cerkiew świętego Michała Archanioła w Brunarach, województwo małopolskie, w stylu zachodniołemkowskim (http://whc.unesco.org/en/list/1424). Obecnie parafialny kościół rzymsko-katolicki
Posągi megalityczne (menhiry) z połowy IV wieku p.n.e. w dolinie rzeki Taravo na południu Korsyki
Dolmen Menga, megalityczny kurhan w Antequera, Andaluzja, Hiszpania.
Klasztor Panagia Hozoviotissa na wyspie Amorgos, wschodnie Cyklady
Niedokończony marmurowy posąg Dionizosa w Apollonas na wyspie Naxos. Cyklady, Grecja
W poszukiwaniu wielokulturowości. Na promenadzie nad Atlantykiem w Dakhla, Zachodnia Sahara, Maroko
W papuańskiej wiosce
Z tańczącymi derwiszami w Chartumie
W Naga, ruinach starożytnego miasta kuszyckiego królestwo Meroe w Sudanie (UNESCO World Cultural Heritage Site)
Ciężka praca przy odkopywaniu piramidy w El-Kurru, części Gebel Barkal and the Sites of the Napatan Region, sudańskiego UNESCO World Heritage Site
Z ekipą polskich archeologów w bazie
w El-Kurru. Stacją archeologiczną kieruje dr hab. Mahmud Mahmoud
El-Tayeb, profesor Uniwersytetu Warszawskiego (pierwszy z lewej).
Sveti Stefan, Czarnogóra
Gruzja. Klasztor Davit Geraja na Kaukazie na granicy z Azerbejdżanem
Zabytkowe kościoły Mtskheta, dawnej stolicy Gruzji, to świetne przykłady średniowiecznej architektury sakralnej w regionie Kaukazu. Pokazują one wysoki poziom artystyczny i kulturalny onegdajszego starożytnego królestwa na tamtych ziemiach (UNESCO World Cultural Site).
Kompleks grobowców z czasów dynastii Koguryo w Północnej Korei
Buddyjska świątynia w Korei Północnej
Zabytki Kaesong w Północnej Korei, w tym XII-wieczny kamienny most, uzyskały status UNESCO Cultural World Heritage Sites (http://whc.unesco.org/en/list/1278)
Nieopodal stolicy Madagaskaru, Antananarivo, królewskie wzgórze Ambohimanga utrzymuje swoje duchowe znaczenia od ponad 500 lat, pozostając miejscem modlitw i pielgrzymek. (UNESCO World Cultural Heritage Site)
W centrum górzystej wyspy Mauritius leży otoczona plantacjami trzciny cukrowej piękna posiadłość z czasów kolonialnych, Eureka.
W Błękitnym Meczecie w Istambule
W wielkim meczecie-katedrze w Kordobie.
Chwila zadumy w liczącym ponad 1200 lat meczecie w Trypolisie w Libii
Nad Morzem Śródziemnym w Libii leży wiele wspaniałych pozostałości z dawien dawna, jak rzymskie Leptis Magna, uznane jako UNESCO World Culture Heritage Site.
Na status światowego dziedzictwa kulturowego zasłużyła sobie także powstała w czasach rzymskiego imperium Sabratha, leżąca na terenie dzisiejszej Libii.
Koloseum El Jem, ze swoim imponującym amfiteatrem, jest trzecią największą tego rodzaju konstrukcją na świecie.
Ruiny nadmorskiego miasta Fenicjan Kerkuane uchodzą za najlepiej zachowane szczątki z czasów tamtej cywilizacji.
Niedaleko Kerkuane leży słynna Kartagina. Zburzyli ją Rzymianie i to, co można tam zobaczyć dzisiaj (jak tutaj łaźnie Antoniusza), to resztki ich wielkiego miasta, zburzonego z kolei przez Wandali. Oni przynajmniej nie twierdzili, że robią to dla sprawy postępu... A potem reztę zrobił już nieubłagany czas.
Na dziedzińcu czwartego (po Mekce, Medynie i Jerozolimie) najświętszego meczetu Muzułamanów w Kairouan w Tunezji
Medina - arabskie stare miasto - w Sousse, ze swoim Wielkim Meczetem, również dosłużyło się rangi światowego dziedzictwa kulturowego.
Podobnie jest w przypadku stałecznego miasta, Tunisu, którego medina też doczekała się wyróżnienia UNESCO.
W ostatnich latach część Starej Hawany, Havana Vieja, została pięknie odrestaurowana.
Nie tylko Stare Miasto Hawany zasłużyło sobie na status UNESCO. Podobnie jest w przypadku historycznego centrum Camaguey...
…a także świetnie zachowanej kolonialnej architektury francuskiej w Cienfuegos...
…i kolonialnego Trinidad, gdzie chodząc bo wybrukowanych uliczkach i słysząc stukot końskich kopyt, ma się wrażenie, jakby czas zatrzymał się półtora wieku temu...
Niedaleko od Trinidadu, w Valle de los Ingenios, można zobaczyć pozostałości po 75 cukrowniach i inne obiekty pokazujące, jak cały region funkcjonował w oparciu o plantacje cukru i przemysł cukrowniczy.
To co pozostało z plantacji kawy zakładanych przez Francuskich kolonizatorów, którzy uchodzili z Haiti po wybuchu tamże na początku XIX wieku powstania niewolników, warto obejrzeć u podnóża Sierra Maestra w Cafatel la Isabelica. To ciche i urocze miejsce, ale i skłaniające do zadumy nam marnym losem Afrykańskich niewolników.
Handlowa i polityczna rywalizacja kolonizatorskich krajów w regionie Morza Karaibskiego powodowała liczne konflikty militarne. Jedni musieli bronić się przed drugimi, a wszyscy przed plądrowaniem piratów. Budowano więc fortece, też takie jak pięknie usadowiona, broniące wejścia do portu Santiago, San Pedro de la Roca).
Przed lwowską operą, nazajutrz po balecie "Esmeralda" (whc.unesco.org/en/list/865)
Świątynia Karnak w starożytnych Tebach. Jeden z najwspanialszych monumentach w dziejach ludzkości.
Tajwan. W świątyni wielu wyznań Wu Sheng na górze Ling jiou.
Świątynia Luxor swą wspaniałością prawie dorównuje majestatycznej Karak nieopodal.
Liban. Byblos to najdłużej nieustannie zamieszkiwane – bo już od z górą 8.500 lat – miasto świata. Nakładają się tutaj na siebie, jak plastry, kamienne pozostałości kolejnych kultur.
Liban. Baalbek, fenickie miasto w dolinie o tej samej nazwie, znane było w czasach kultury helleńskiej jako Heliopolis.
Liban. Ruiny Anjar świadczą wymownie o bogatej kulturze Umajjadów. Początki miasta, założonego przez Kalifa Walida, sięgają VIII wieku.
Tyr był swego czasu jednym z centrów kultury rzymskiej na wschodnim krańcu Morza Śródziemnego.
Jordańska Petra – monument kultury Nabatejczyków – do dziś fascynuje i przyciąga.
Masywny fort Bahla jest przykładem kunsztu omańskich budowniczych. Został wzniesiony w XV wieku.
Świątynia Literatury w Hanoi, stolicy Wietnamu.
Stare miasto Hoi An w środkowym Wietnamie szczęśliwie przetrwało liczne burze historii, dzięki czemu zachowała się tu piękna architektura i sztuka, co doceniło UNESCO, nadając miastu status Cultural World Heritage Site (whc.unesco.org/en/list/948).
Hanoi. W cesarskiej cytadeli (whc.unesco.org/en/list/1328)
Także ruiny My Son chlubią się statusem Cultural World Heritage Site (whc.unesco.org/en/list/949). Pomiędzy IV I XIII wiekiem rozkwitła tu, na wybrzeżu obecnego środkowego Wietnamu, kultura inspirowana Hinduizmem.
Bangkok. Wat Pho.
Nie licząc pękniętego dzwonu na moskiewskim Kremlu, największy dzwon świata (90 ton) od 1808 roku znajduje się w świątyni Bodawpaya w Mingun w Myanmar (Burma).
Buddyjska świątynia Shwedagon Paya w Rangunie jest niewypowiedzianie piękna...
Pagan w Myanmar (Burma) to jeden z najwspanialszy kompleksów architektonicznych na świecie. Na obszarze zaledwie 40 km kwadratowych przez niespełna trzy stulecia (XI-XIII wiek) wzniesiono ponad cztery tysiące świątyń, z których ponad dwa tysiące można wciąż podziwiać.
Wchodząc do świątyni w mistycznym Pagan, bądź boso.
W szkole we wiosce Ywa Thit zamieszkałej przez ludność z grupy etnicznej Palaung. Wzgórza w stanie Kayah, środkowy Myanmar (Burma).
Po spektaklu w teatrze kukiełek Aung, gdzie opowiada się tradycyjne historie z życia miejscowej ludności i stare legendy. Miasteczko Nyaungshwe, Myanmar (Burma).
Wiszące trumny. Tradycyjnie starszyzna z wyznającej animizm grupy etnicznej Applai chowana jest w skalistych wnękach. Dolina Echa, Sagada, północny Luzon, Filipiny.
Cztery barokowe kościoły na Filipinach dorobiły się statusu UNESCO Cultural World Heritage Site (http://whc.unesco.org/en/list/677). Trzy z nich znajdują się na wyspie Luzon, a najciekawszy z nich to wzniesiony przed trzystu latu w specyficznym stylu barokowym odpornym na trzęsienia ziemi kościół w Paoay.
Wspaniałe miejsce! Vigan na północno-zachodnim wybrzeżu Luzon zachowało po dziś dzień swój urok z kolonialnej hiszpańskiej epoki. Zasłużyło tym sobie na status kulturowej światowej spuścizny UNESCO (whc.unesco.org/en/list/502).
Na dziedzińcu buddyjskiej świątyni w Punakha.
Bhutan. W dolinie Tang z buddyjskim mnichem.
W każdym z buddyjskich klasztorów, których w Bhutanie są setki, spotkać można młodych mnichów, którzy studiują jakże bogatą i niełatwą do opanowania filozofię i religię buddyjską.
Modlitewny bęben, którego obracanie zgodnie z ruchem wskazówek zegara uruchamia dzwon. Po prawej, fresk z jedną z ulubionych historyjek bhutańskiego buddyzmu, opowiadającą, jak to w zgodnej i twórczej współpracy słoń, małpa, królik i ptak wyhodowali tak wielkie drzewo, że owoce z niego też trzeba zbierać razem. Wspólny wysiłek daje owoce!
Zachodni Bhutan. Malowniczo usytuowana świątynia znana jako Gniazdo Tygrysa. A to dlatego, że słynny guru Rinpoche (Padmasambhava) przyleciał tu na tygrysie.
Na kolorowym festiwalu Drubchhoe w stolicy Bhutanu, Thimphu.
Dzong, czyli monastyr-forteca, siedziba zarówno buddyjskich mnichów, jak i regionalnej władzy administracyjnej, w Punakha. Takich regionalnych monastyrów jest w Bhutanie dwadzieścia.
W stolicy Indii Delhi znajdują się trzy obiekty, które swym pięknem i wyjątkowością zasłużyły na status światowej spuścizny kulturowej UNESCO. Pośród nich można podziwiać wzniesiony na początku XIII wieku minaret Qutb o wysokości 72,5 m.
Drugi obiekt to grobowiec Humayuna wzniesiony w 1570 roku. Jego szczególne znaczenie polega między innymi na tym, że jest to pierwszy grobowiec-ogród na subkontynencie indyjskim.
Trzeci obiekt to kompleks Czerwonego Fortu, zbudowany jako pałacowa forteca nowej stolicy V-tego Mughal imperatora Indii, Shaha Jahana. Nazwany Czerwoną Fortecą ze względu na masywne, wzniesione z czerwonego piaskowca ściany otaczające kompleks. W istocie był to dodatek do jeszcze starszego fortu wzniesionego przez Islama Shaha Suriego w roku 1546. Razem tworzą one kompleks Czerwonego Fortu, który możemy podziwiać dzisiaj.
Inaczej niż w Delhi, w Katmandu, stolicy Nepalu, jakimś dziwnym trafem aż siedem obiektów - różnych, a każdy oryginalny i piękny, choć rozrzuconych w różnych miejscach, niekiedy około dwadzieścia kilometrów od siebie - zyskało status światowej kulturowej spuścizny UNESCO, ale jako ...jeden obiekt: Dolina Katmandu . Na tę ciekawą, niekiedy szokującą siódemkę składają się przede wszystkim trzy kompleksy staromiejskie (kiedyś odrębne królestwa, niedaleko od siebie, a obecnie wszystko w obrębie metropolitalnego Katmandu), tzw. Place Pałacowe, Durban Squares. Najspokojniejszym z nich wydaje się być Bhaktapur, gdzie swym pięknem urzeka między innymi Złota Brama
Największe wrażenie robi Patan Durban Sq...
...podczas gdy opinie najbardziej ruchliwego and żywego ma Plac Królewski Katmandu, na którym można znaleźć między innymi maleńką świątynię z hinduskim bogiem mądrości - Ganeszem.
Nic dziwnego, że statusu UNESCO dorobiła się także przepiękna, ogromna buddyjska stupa w Katmandu, znana jako Bodhnath (Boudha)...
...a także jeszcze inna świątynia, wzniesiona na wzgórzu, z którego rozpościera się panorama Katmandu, stupa Swayambhunath.
Inny hinduski kompleks świątyń, zaliczany do "wspaniałej siódemki", to Pashupatinath nad rzeką Bagmati, miejsce tradycyjnej kremacji zmarłych.
Przepiękny jest kompleks małych hinduistycznych świątyń i rzeźb, leżący w cichej okolicy, poza miastem, pośród ryżowych pól, Changu Narayan, siódmy obiekt w ramach UNESCO Kathamndu Valley.
Tu, pod drzewem bodhi, w Lumbini na południu Nepalu w pobliżu granicy z Indiami, w roku 563 p.n.e. urodził się książe Siddartha Gautama, Budda.
Korzenie mają niezwykle ważne znaczenie w kulturze...
Spotkanie, w towarzystwie córek Gabrieli i Julii, z Michaelem
Jacksonem
Maroko. Medina (arabskie stare, otoczone murem miasto) Fez, na placu an-Nejjarine.
W tle rodzinny Tczew, z licznymi zabytkami. Wyróżnia się wspaniała gotycka fara, której początki sięgają XIII wieku. Prawa miejskie miastu nadał pomorski książkę Sambor już 750 lat temu - w 1260 roku.
Z
Krzysztofem Pendereckim podczas VI Festiwalu Beethovena.
Każdy Polak musi odczuwać dumę, gdy może przysiąść się do Chopina na ławce w Starym Mieście w Hawanie.
Na karnawale w Wenecji
I na karaibskiej wyspie Antigua.
I jeszcze na słynnym karnawale w La Vega w Dominikanie.
Przed biblioteką Universidad National Autonóma de Mexico (UNAM). Central University City Campus, zbudowany w latach 1949-52, został wpisany w roku 2007 na listę światowej spuścizny kulturalnej UNESCO.
Nadmorska Essaouira, na marokańskim wybrzeżu Atlantyku, urzeka swoim urokiem.
Carski pałac i ogrody w Pawłowsku pod Petersburgiem
Jakże barwne są stroje dziewcząt Buji, jednej z grup etnicznych zamieszkujących południowo-zachodnią prowincję Chin - Guizhou. Aż 30 procent ludności prowincji to mniejszości etniczne, pośród których specyficzną kulturą wyróżniają się Buji.
Poezja pomaga zrozumieć wiele... Z wybitnym polskim poetą - Tadeuszem Różewiczem
Skita, czyli pustelnia, nosząca imię Świętej Anny na południu półwyspu Mount Athos.
Większość z około dwu tysięcy ortodoksyjnych prawosławnych mnichów zamieszkujących Mt. Athos żyje w którymś z dwudziestu klasztorów, ale są i tacy - jak Ojciec Gawrył - którzy swój żywot wiodą w osadzie pustelników znanej tutaj jako skita.
Historia monasterów Mount Athos sięga jeszcze pierwszego millenium. Są to budowle tyleż okazałe, co przepiękne, z bardzo bogatymi wnętrzami. Stavronikita leży na wschodnim wybrzeżu półwyspu, nad Morzem Trackim.
Tradycja to jeden z filarów integrujących społeczność Mount Athos, wyłącznie męską. Mocą edyktu cesarza bizantyjskiego z 1060 roku na klasztorny półwysep zakazany jest wstęp kobiet. Kalendarz stosuje się tu juliański, a czas obowiązuje bizantyjski i doba zaczyna się wraz z zachodem słońca. A do wspólnej modlitwy wzywa się bijąc tłuczkiem w drewnianą deską - jak tu, na dziedzińcu klasztoru Chilandariou. I tak od z górą tysiąca lat...
Najstarszy, bo założony jeszcze w X wieku, i najważniejszy w hierarchii spośród wszystkich dwudziestu monasterów półwyspu Świętej Góry Athos jest klasztor Megisti Lavra.
Nieodłączną częścią każdej modlitwy - czy są to poranne jutrznie, czy też popołudniowo-wieczorne nieszpory - jest wspólny posiłek, w którym uczestniczą przeor, zakonnicy i pielgrzymi. Posiłki serwowane są we wspaniałych refektarzach, których ściany i sufity są zazwyczaj pokryte przepięknymi freskami.
To niebywałe, by tak małe państwo, jak karaibska St. Lucia, wydało aż dwu Noblistów: w dziedzinie ekonomii Arthura Lewisa (1979 rok) i w literaturze Dereka Walcotta (1992 rok).
Na centralnym placu Villa de Leyva w Kolumbii. Niewiele na świecie pozostało tak uroczych miasteczek, gdzie udało się zatrzymać czas...
Kolumbia. San Augustin to w Ameryce Południowej największa grupa monolitycznych rzeźb i religijnych monumentów, wykonanych między wiekiem I i VIII, w stylach od abstrakcyjnego do realistycznego.
Południowo-kolumbijskie Tierradentro zasłużyło na status UNESCO Culture World Heritage Site ze względu na swą unikatowość, nie tylko w skali Ameryki Łacińskiej. Znajduje się tu wiele figur ludzkich postawionych na powierzchni górskich stoków, ale najbardziej frapujące są podziemne grobowce pochodzące z wieków od VI do X.
Duże podziemne grobowce - niektóre mają aż 12 metrów szerokości - są pomalowane w sposób odzwierciedlający motywy dekoracji domów tamtej epoki.
Kartagina - czyli Cartagena dos Indios - to jedno z najpiękniejszych miast Ameryki Łacińskiej, spuścizna z hiszpańskich kolonialnych czasów.
Maroko, królewskie miasto Meknes.
Wilno. Przed pomnikiem Adama Mickiewicza z pra-pra-pra-pra wnukiem wielkiego poety - Romanem Mickiewiczem.
Z
najwybitniejszym wiolonczelistą — Mścisławem Roztropowiczem — oraz z
wielkim polskim kompozytorem —Krzysztofem Pendereckim — po koncercie w
Filharmonii Narodowej w Warszawie.
To zaszczyt otrzymać od samego Autora - wybitnego pisarza, Józefa Hena - pierwszy egzemplarz jego świetnej książki pt. "Mój przyjaciel król", opisującej dzieje Stanisława Augusta (1732 - 98)
Bez wątpienia Persepolis to jeden z najwspanialszych zabytków świata. Budowę tego wspaniałego i wielkiego kompleksu, którego ruiny wciąż imponują, zapoczątkował około 518 roku p.n.e. Dariusz Wielki.
Akropolis był rówieśnikiem Persepolis, choć jego początki sięgają jeszcze bardziej zamierzchłych czasów. Niestety, te dwie wielkie starożytne cywilizacje nawzajem się zwalczały i rujnowały swoje wspaniałe budowle. Na szczęście, jest tam wciąż wiele do podziwiania.
Liczący już z górą dwa i pół tysiąca lat amfiteatr w Epidavros wciąż urzeka swym pięknem.
W Salonikach przez wieki zachowały się jedne z najstarszych, sięgające swymi korzeniami wczesnych lat bizantyjskich świątynie chrześcijańskie, pośród których szczególnie wyróżnia się rotunda. Ich unikatowość skłoniła UNESCO do wciągnięcie tych zabytków na listę światowej spuścizny kulturowej.
Zbudowana przez Brytyjczyków na wyspie Świętego Krzysztofa, St. Kitts i Nevis, forteca Brimstone Hill to jeden z niewielu w regionie Karaibów zabytków, który dorobił się rangi UNESCO World Culture Heritage site.
Leżący na obrzeżach Madrytu kastylijski Escoliar to miejsce piękne, spokojne i dostojne. W klasztornym kompleksie, którego wznoszenie zapoczątkował jeszcze Filip II w XVI wieku, znajduje się m. in. panteon hiszpańskich króli.
Na północy Afryki, w dzisiejszej Algierii, leży Tipasa, fascynujące ruiny, kiedyś, w IV-V wieku p.n.e. osada fenicka, a potem rzymskie miasto i twierdza. Gdy spaceruje się tutaj, czuć nie tylko przyjemny powiew znad Morza Śródziemnego, ale także długi cień historii.
Maroko. Tu, w Volubilis, w starożytności, już ponad dwa tysiące lat temu, dzięki Rzymianom rozkwitła wspaniała cywilizacja i wysoka kultura.
Między nami Sycylijczykami... Na południowym wschodzie Sycylii, w dolinie Val di Noto, znajduje się aż osiem miasteczek - Caltagirone, Militello Val di Catania, Catania, Modica, Noto, Palazzolo, Ragusa i Scicli - z piękną architekturą późnego baroku, której unikatowość zasłużyła sobie na status UNESCO World Culture Heritage Sites.
Miasteczko Mompos (znane także jako Santa Cruz de Mompox), założone jeszcze w roku 1540, leży nad rzeką o tej samej nazwie, z dala od turystycznych szlaków, i jest tak urzekające ze swą kolonialną architekturą, że zasłużyło na rangę światowej spuścizny kulturowej UNESCO. Życie wciąż płynie tu wolno, jakby w czasach Tomka Sawyera, a mieszkańcy podczas długiej sjesty kołyszą się na słynnych także poza granicami Kolumbii fotelach na biegunach.
Mozabici (znani też jako ibadyci), umiarkowany odłam islamskiego nurtu charydżytów, już prawie tysiąc lat temu osiedli w cechującej się wyjątkowo niesprzyjającym klimatem dolinie M'Zab w Algierii. Ze względu na swoją wyjątkowość i tradycyjny sposób życia mieszkańców pięć ufortyfikowanych miast (ksour), w tym Ghardaia, wpisanych jest na listę światowej spuścizny kulturowej UNESCO.
Plac Djemaa el-Fna w Marrakesz to żywy teatr. Od tysiąca lat ciągle coś ciekawego tutaj się dzieje. Nic dziwnego, że ze względu na jego niepowtarzalną specyfikę UNESCO uznało to miejsce za godne statusu światowej spuścizny kulturowej.
Shendao (Święta Droga) prowadzi do cesarskich grobowców dynastii Ming i Qing
W klasycznym chińskim ogrodzie w Suzhou
Suzhou, w świątyni wielkiego Konfucjusza.
W Ghardaia przywiązanie do starych zwyczajów i tradycyjnej kultury jest bardzo silne. Muzułmanki noszą tu stroje zakrywające je od stóp do głów, a odkryte może być co najwyżej jedno oko.
Dewastujące trzęsienie ziemi na Boże Narodzenie 2003 zniszczyło wspaniałe średniowieczne miasto zbudowane z gliny. Początki Bam, które leży w południowo-wschodnim Iranie, sięgają dynastii Achemenidów (VI do IV wieku p.n.e.), a jego rozkwit przypadał na okres od VII do XI wieku.
Szczęśliwie dotrwał do naszych czasów wspaniały ksar Ait Benhaddou, otoczony murami kompleks glinianych budynków zbudowany w stylu południowomarokańskim w prowincji Ouarzazate. Unikatowe piękno tego tradycyjnego podsaharyjskiego osiedla ściągnęło tu już niejedną ekipę filmową - od "Lawrence z Arabii" po "Gladiatora".
Laotańskie historyczne miasto Luang Prabang jakże słusznie znajduje się na liście unikatowych wartości kultury światowej - UNESCO World Culture Heritage List. Jest tu aż 32 świątyń buddyjskich (wat), a pośród nich prawdziwy klejnot - niebywale piękny Wat Xieng Thong.
W Qal'at al-Bahrain - starożytnym porcie i stolicy z czasów cywilizacji Dilmun - można studiować bogatą historię Bahrajnu, od tajemniczej cywilizacji Dilmun sprzed 4,800 lat po czasy krótkotrwałej dominacji Portugalczyków w XVI wieku.
Wielka zaginiona afrykańska cywilizacja z Aksum - na pograniczu współczesnej Etiopii i Erytrei - wciąż jest okryta nimbem tajemniczości i stosunkowo mało o niej wiemy. Szczególnie spektakularne są tutaj stojące monolity, z których największa, wciąż stojąca stela sięga 24 metrów. W Aksum - miejscu uhonorowanym statusem UNESCO World Culture Heritage Site - znajduje się około 120 takich kamiennych płyt, a najstarsze z nich w tej części Afryki pochodzą sprzed około 5 tysięcy lat...
New Lanark, Szkocja. UNESCO World Culture Heritage Site. Przed domem Roberta Owena (1771-1858), słynnego brytyjskiego przemysłowca i utopisty, który poświęcił swe życie próbom tworzenia lepszego, sprawiedliwego świata.
Stare Miasto (El Centro) Quito jest urzekające. Nic zatem dziwnego, że skupiając wiele przepięknych obiektów architektury kolonialnej już od 30 lat znajduje się na liście UNESCO World Culture Heritage Sites.
Trudno w to uwierzyć, ale w połowie XVIII wieku Potosi liczyło 200 tysięcy mieszkańców i było równie bogate jak Nowy Jork czy Paryż... To piękne miasto w biednej Boliwii wciąż przyciąga, choć teraz już nie przebogatymi kiedyś zasobami srebra z Cerro Rico, w cieniu której leży na wysokości 4.000 m n.p.m., lecz swym urokiem i bogactwem zabytków kultury.
Górnicy pracujący w wyrobiskach kopalni srebra w górze Cerro Rico w Boliwii, wierzą, że gdzie jak gdzie, ale tam, pod ziemią, gdzie tyra się w jakże ciężkich warunkach, mieszkać musi diabeł. Więc na swój sposób go czczą, by im nie mieszał. Na wszelki wypadek nazywają go Tio (Wujek), nigdy zaś diabłem (Diablo).
Także inne miasto Boliwii - Sucre- bogate w zabytki z epoki kolonialnej prosperity, zaliczane jest do UNESCO World Culture Heritage Sites.
With reverie from Papua
Z Korei Północnej, z uśmiechem
Kobiety chcą wyglądać pięknie wszędzie. W Brunei także.
Poza Pietropawłowskiem - przemysłowo-usługowym centrum Kamczatki - większość mieszkańców półwyspu to ludność aborygeńska, zamieszkała tu od tysięcy lat. Wzdłuż wybrzeży Oceanu Spokojnego, Morza Beringa i Morza Ochockiego zamieszkują Koriakowie, Czukcze oraz Itelmeni. Ci ostatni - tak jak Oktiabrina, której rodzice dawno temu nadali takie imię dla uczczenia znanego z historii Października - żyją głównie w środkowych rejonach Kamczatki, wśród pięknych gór, rzek i lasów.
Czukotka to wybrzeże kilku arktycznych mórz - Beringa, Czukockiego, Wschodniosyberyjskiego i Łaptiewów - liczne pasma gór i bezkresna tundra. Na obszarze około pół miliona kilometrów kwadratowych żyje tu zaledwie 300 tysięcy ludzi. Także Galina, Czukcza, która spędziła całe swoje życie w tym odległym, ale jakże pięknym zakątku świata.
W Boliwii jest biednie. PKB na mieszkańca (licząc według parytetu siły nabywczej) wynosi zaledwie 3.100 dolarów, ale ludzie wierzą, że idzie ku lepszemu. Także Sebastiana, która na andyjskich wyżynach tka z wełny lamy piękne materiały na tradycyjne indiańskie poncho.
Jakże odległa od naszej, miejskiej kultury jest kultura życia na stepie! W Mongolii wciąż spora część ludności przez znaczną część roku prowadzi koczowniczy tryb życia, któremu bynajmniej nie brakuje uroku, a który zarazem jest bogaty w swoiste i unikatowe formy kultury.
Jakże inna jest kultura i sposób życia muzułmańskich szyitów w Iranie. Chociaż zima już nadeszła, Estenah patrzy w przyszłość jak zwykle z optymizmem...
...optymizmu nie brakuje też na Karaibach, a przynajmniej tak na wędrówkę ścieżkami życia patrzy Lucia z St. Kitts & Nevis
...a na targu w Manzini, w Swazilandzie, kobiety Swazi patrzą z wielkim zaciekawieniem...
...i w dniu jej ślubu z panną młodą z grupy etnicznej Miao w Guizhou w Chinach...
...i, oczywiście, podczas karaibskiego karnawału!
A także - choć nie zawsze - pośród potomków Indian Maya na meksykańskim półwyspie Jukatan.
W Bhutanie.
W Gruzji
...i w Nepalu.
Kultura ma nie tylko nie jedno oblicze, ale i nie jedną ...dłoń. Czasami - jak w przypadku kobiet z plemienia Afar żyjących na pustyni w Dżibuti w rogu Afryki - są one pięknie pomalowane
Południe Etiopii. Jakże kolorowa jest wioska Omorate zamieszkiwana przez strojnie się ubierających, przyozdobionych lokalną biżuterią, ludzi z plemienia Galeb, znanego także jako Dhasanech.
Wśród Indian Aymara w boliwijskich Andach. Po kościele armeńskim etiopski ortodoksyjny kościół chrześcijański jest najstarszy na świecie, gdyż chrześcijaństwo stało się tu oficjalną religią już w IV wieku. Słynne - mające status UNESCO World Culture Heritage Site - są XII-wieczne, w całości wykute w skale kościoły w Lalibeli, z których najbardziej imponuje kościół Świętego Jerzego (Bet Giyorgis). Na straży skarbów zgromadzonych w kościołach stoją ortodoksyjni księża bardzo dumni ze swoich świątyń. Charakterystyczne są krzyże z Lalibeli, odróżniające się od używanych w innych miejscach. W klasztorze Geghard. W Armenii znajduje się wiele pięknych, starych kościołów i klasztorów, z których trzy - Echmiadzin, Sanahin i Haghpat oraz Geghard - zaliczane są do światowej spuścizny kulturalnej UNESCO. Biesiadowanie w kręgu rodziny i
przyjaciół jest głęboko zakorzenione Toast gruzińską cha-cha i mlekiem prosto od krowy :)
Biesiada z okazji festiwalu smoka w małej, 300-osobowej wsi mniejszości etnicznej Dong w prowincji Guizhou w Chinach.
Na wietnamskim przyjęciu weselnym.
Ceremonia picia herbaty w specjalnie do tego stworzonych i kultywowanych herbaciarniach od wieków już ma szczególne znaczenie w japońskiej kulturze.
Kyoto to istna skarbnica kultury. Znajduje się tu aż 17 budowli i kompleksów ogrodowych zaliczonych przez UNESCO do światowej spuścizny kulturalnej: zamek, 13 świątyń buddyjskich i 3 świątynie shintoistyczne. Niebywale piękny jest zamek Nijo-jo, zbudowany w 1603 roku jako oficjalna siedziba Ieyasu, pierwszego szoguna Tokugawa.
Przy marmurowej łodzi w Pałacu Letnim cesarskiego parku w Pekinie.
Tu - na Ilha de Mocambique u wybrzeża Oceanu Indyjskiego - w końcu XV wieku mieszkał wielki podróżnik i odkrywca Vasco da Gama, zatrzymując się po drodze do Indii. Choć cała wyspa ma status UNESCO World Culture Heritage, to wiele wspaniałych budynków z czasów kolonialnych znajduje się w opłakanym stanie.
Do dziś trwają kontrowersje na temat tego, kto zbudował wspaniały kompleks Great Zimbabwe, zaliczany przez UNESCO do światowej spuścizny kulturalnej. Great Zimbabwe to największe średniowieczne miasto w subsaharyjskiej Afryce.
Wzgórza Tsodilo leżące w północno-zachodonim krańcu Botswany, w pobliżu granicy z Namibią, określane są czasami jako "Wilderness Louvre". Na skałach porozrzucanych na pustyni Kalahari zachowało się tam ponad 2.700 doprawdy pięknych malowideł stworzonych kilka, a nawet kilkanaście tysiecy lat temu przez ludzi z etnicznej grupy San, znanej także jako buszmeni.
Również bardzo stare, liczące około 6-7 tysięcy lat, są skalne malunki w położonej w pięknym kanionie jaskini Adi Alauti w okolicach Qohaito w Erytrei.
Rysunki naskalne na jordańskiej pustyni Wadi Rum liczą wiele tysięcy lat. Nikt nie wie dokładnie ile, ale być może nawet cztery tysiące...  Czad. Piękne naskalne rysunki liczące około 5 tysięcy lat w Ennedi UNESCO World Natural and Cultural Site https://whc.unesco.org/en/list/1475
Gruzja. Freski z XI-XIII wieku w klasztorze Davit Gareja na granicy z Azerbejdżanem.
Dominikana. Prekolumbijskie piktogramy Indian Taino w jaskini de las Maravillas.
W dolinie Orkhon, a także w regionie onegdajszej stolicy Mongołów Karakorum, wciąż napotkać można wspaniałe dzieła dawnej cywilizacji. Ten kamienny posąg, dzieło kultury Uighur - pochodzi z VI wieku. Późniejsze, bo pochodzące prawdopodobnie z XII wieku, są cmentarne kamienie z charakterystycznymi rzeźbami w Tiya, w Etopii. Znajduje się tu - niedaleko na południe od Addis Abeby - około 40 tajemniczych steli, na większości których wyrzeźbiony jest miecz.
Niewiele jest takich miejsc na Karaibach, jak to na zachodnim wybrzeżu największej z wysp St. Vincent i Grenadynów, gdzie zachowały się skalne rysunki z epoki prekolumbijskiej.
Meydan-e Imam to nie tylko jeden z największych (drugi po pekińskim Tiananmen) placów świata, ale i jeden z najpiękniejszych. Z lewej meczet Sheikh Lofollah, z prawej pałac Ali Qapu, a na przeciwległym krańcu arcydzieło architektury, jedna z najpiękniejszych świątyń świata, zbudowany w stylu architektonicznym z czasów dynastii Safavidów meczet Imama (Majed-e Imam).
Słynny meczet w Djenne, Mali, największa gliniana budowla świata. Całe stare miasto w Djenne jest zakwalifikowane przez UNESCO jako światowe dziedzictwo kulturowe...
...podobnie jak Timbuktu...
...a także stare saharyjskie miasta (tzw. ksour) w Mauretanii: Ouadane...
...i Chinquetti.
Na rynku w Dżibuti. W głębi historyczny Grand Mosque.
Przepisywanie wybranych wersetów z Koranu to także sposób na naukę pisania i czytania w szkole muzułmańskiej.
Rytualna maska plemienia Tikar z Kamerunu. Tego rodzaju maski nadal są używane podczas niektórych uroczystości, zwłaszcza weselnych.
Maski tradycyjnie odgrywają istotną rolę wśród wielu afrykańskich plemion, także Igbo we wschodniej Nigerii.
Apsara to według starych tradycji i wielowiekowej kultury Khmerów niebiańska nimfa.
Gelong to wyższy stopień wtajemniczenia i zaawnasowania na hierarchicznej drabinie buddyjskich mnichów. Gong Chor osiągnął ten stan po dwudziestu latach studiów i służby w klasztorze Potala w Lhasie. Teraz potrafi wyjaśnić wiele niuansów filozofii jakże bogatego i barwnego tybetańskiego buddyzmu.
Dyrektor TIGERa na tle tygrysa... Lekcja ozdobnego pisania po laotańsku w buddyjskiej świątyni Xieng Muan w Luang Prabang w Laosie.
Błogosławieństwo - trzeba przyznać, że dokonywane w nader oryginalny sposób... - w jednej ze świątyń w Bhutanie.
Birobidżan, stolica Żydowskiego Regionu Autonomicznego na rosyjskim Dalekim Wschodzie. Spotkanie z naczelnym rabinem gminy, Prezesem Birobidżańskiej Wspólnoty Żydowskiej "Freid" ("szczęście" w jęz. jidysz) - Lwem Grigorjewiczem Toitmanem. W połowie września 2003 Birobidżan był gospodarzem VII-go Międzynarodowego Festiwalu Kultury Żydowskiej.
Wśród afrykańskich Żydów Felasha. Czy to możliwe, aby ich poprzednicy przywędrowali tu - na wyżyny środkowej Etiopii - jeszcze w biblijnych czasach wraz z Arką Przymierza?...
Na dziedzińcu Piątkowego Meczetu (Masjed-e Jameh) w Isfahan w Iranie. "Czarny Turban" (Sejjed) to wśród szyickich mułłów oznaka wywodzenia się od Proroka Mahometa.
Jakuck, Wschodnia Syberia. Z
prof. Michaiłem P. Lebiediewem, wiceprezesem
Tomsk, Syberia. W pracowni znanego rzeźbiarza - Leontija Usowa - wiele jest pięknych rzeźb wybitnych artystów, zwłaszcza wielkich rosyjskich pisarzy. Wśród nich także autor "Doktora Żywago", Borys Pasternak.
Bujumbura, Burundi. Afryka Wschodnia znana jest z pięknych, tradycyjnych masek, wciąż używanych przez miejscową ludność w różnych obrzędach. Ta maska plemienia Cokwe z Kongo też ukrywa w sobie jakiegoś tajemniczego ducha.
Warszawa, kwiecień 2003. Podczas spotkania z wybitnymi twórcami i działaczami polskiej kultury. Powitanie z aktorem Markiem Kondratem. W środku wielki artysta polskiej sceny - Ignacy Gogolewski - odtwórca roli Doriana Greya w spektaklu Telewizji Polskiej 40 lat temu.
Krym, maj 2009. To tutaj, w daczy pięknie położonej na urwisku nad Morzem Czarnym, Anton Czechow ponad sto lat temu (w 1901 roku) napisał swoje słynne "Trzy siostry".
Dublin, luty 2003. Przed pomnikiem wielkiego irlandzkiego pisarza Oscara Wilde'a (1856-1900), autora powieści "Portret Doriana Grey".
Stratford-upon-Avon, lipiec 2019. W tym domu urodził się William Szekspir (1564-1616), najwybitniejszy dramaturg wszechczasów.
Przeglądając rękopis Ludwiga van Beethovena w Bibliotece Uniwersytetu Wrocławskiego.
Tu, w Granadzie, w skromnym domu, tworzył swą piękną muzykę wielki hiszpański kompozytor, Manuel de Falla (1876-1946).
Islas Negras na wybrzeżu Pacyfiku w Chile. Nad grobem wielkiego chilijskiego poety Pabla Nerudy - laureata literackiej Nagrody Nobla za rok 1971.
W tej willi, w muzułmańskim mieście Harar w Etiopii - swego czasu niezależnym mieście-państwie - mieszkał wielki poeta francuski, wybitny przedstawiciel symbolizmu Jean Arthur Rimbaud (1854-91), autor "Statku pijanego" i "Sezonu w piekle".
Irańczycy powiadają, że w każdym domu muszą być dwie rzeczy: przede wszystkim Koran i zaraz potem tom poezji Hafiza. W Shiraz, rodzinnym mieście wielkiego perskiego liryka, autora "Dywanu" i "Pieśni miłosnych", w parku przed jego grobowcem (Aramgah-e-Hafez) o każdej porze dnia spotkać można wielbicieli pięknych wierszy, które przez wiele już wieków chętnie są czytane i recytowane. Khajeh Shams-ed-Din Mohammed, znany bardziej jako Hafiz, co oznacza "Ten, który potrafi wyrecytować Koran z pamięci", choć żył w latach 1324-89, do dziś uchodzi za narodowego bohatera.
Tutaj – w willi nazywanej Finca la Viglia, w San Francisco de Paula pod Hawaną – Ernest Hemingway, wielki amerykański pisarz, laureat literackiej Nagrody Nobla – spędził większość swego czasu w latach 1939-60. Hemingway został wyróżniony Nagrodą Nobla w 1954 roku „za swoje mistrzostwo w sztuce narracji, ostatnio zademonstrowane w książce „Stary człowiek i morze”, i za wpływ, jaki wywarł na współczesny styl.”
Prof. Borys
G. Woźnicki — od 1962 roku Dyrektor Lwowskiej Galerii
Obrazów — uratował od zniszczenia około 12 tysięcy
dzieł sztuki, głównie sakralnej. Onegdaj były one
eksponowane w cerkwiach i kościołach Zachodniej Ukrainy. W latach
60-tych i 70-tych minionego wieku, podczas likwidacji wielu
spośród tych świątyń, zbierał je z wielką determinacją i
poświęceniem. Dzisiaj — oczekując na swoje nowe miejsce
— wciąż zalegają w jednym z najdziwniejszych
składów świata. Cztery kilometry półek z
ocalałymi eksponatami ciągnie się obok zamku w Olesku, tam gdzie
urodził się król Polski Jan III Sobieski.
Z Prymasem Polski - Józefem Kardynałem Glempem — podczas uroczystej inauguracji roku akademickiego 2002/03 w Akademii Muzycznej im. Fryderyka Chopina w Warszawie. Z lewej — Minister Kultury, Waldemar Dąbrowski.
"Veris leta
facies mundo propinatur..." ("Wesoła twarz wiosny zwraca się ku
światu...").
Częstochowa. Z Ojcem Janem Golonka OSPPE - kustoszem zbiorów muzealnych Klasztoru Ojców Paulinów na Jasnej Górze.
Madryt. Z JKM następcą hiszpańskiego tronu Filipem De Borbon - Księciem Asturii - w Museo Thyssen-Bornemisza
Ze słynnym polskim kompozytorem — Wojciechem Kilarem — po prawykonaniu jego dzieła “Missa Pro Pacem”, z okazji 100-lecia Filharmonii Narodowej. Styczeń 2001.
I który tu jeszcze kupić?... Na rynku rękodzieła artystycznego w Stone Town na Zanzibarze
Miasto Mazagan (El Jadida), wzniesione w czasach ekspansji kolonialnej przez Portugalczyków na afrykańskim brzegu Atlantyku, zaliczane jest do światowej spuścizny kulturowej UNESCO.
Sydney, gmach Opery. Przed wieczornym spektaklem Toski Pucciniego.
Powinna być jakaś granica idiotyzmów w administrowaniu Facebookiem, czyż nie? Dwie fotografie zostały usunięte przez cenzora Facebooka z mego foto albumu pt. "ETHIOPIA: COUNTRY WITH MATCHLESS CULTURE" na stronie www.facebook.com/kolodko. Można je zatem obejrzeć tutaj, w Foto Galerii na stronie TIGERa, w sekcji KULTURA...
Kolejne piękne zdjęcie, tym razem z foto albumu THE WONDERS OF EASTERN CARRIBEAN ISLANDS, zostało przez nadgorliwego cenzora usunięte z mojej strony www.facebook.com/kolodko! Tak jak w poprzednich przypadkach można je obejrzeć tutaj, w albumie KULTURA, bo to sztuka, nie pornografia... |
